Hyperactieve hond
Steeds meer hondeneigenaren klagen erover dat hun hond hyperactief is. ‘Hij is zo ontzettend druk’ zeggen ze ‘net ADHD’. Komt hyperactiviteit bij honden tegenwoordig inderdaad vaker voor? En wat is dat eigenlijk: hyperactief?
Hyperactief
betekent een bovenmatig activiteitsniveau. Maar wat is bovenmatig? Door
veel mensen wordt behoorlijk onderschat hoeveel energie een jonge hond
bezit. De eerste jaren van het leven van een hond zijn vol vitaliteit
en drang om de wereld te verkennen en ervaringen op te doen. De natuur
heeft hem daarom een flinke dosis energie meegegeven. En die energie
móet eruit.
Tussen de verschillende hondenrassen bestaat er een verschil in
activiteitenbehoefte. Bijvoorbeeld Border Collies, herdershonden en
jachthonden hebben een grote behoefte aan geestelijke én lichamelijke
activiteit. Wanneer aan deze behoefte niet tegemoet gekomen wordt,
zullen deze honden onrustig, druk, ongeremd of ronduit vervelend
worden. Zelfs gedragsproblemen als overmatig blaffen, slopen en
dwangmatige handelingen als staartjagen of rondjes lopen kunnen
hierdoor veroorzaakt worden. Vergeet echter niet dat alle honden, hoe
klein zo ook zijn of als hoe weinig eisend ze ook bekendstaand,
behoefte hebben aan beweging en activiteit. Met een paar keer per dag
een kort rondje uitlaten doet u iedere hond te kort! Gebrek aan
stimulans, zowel lichamelijk als geestelijk, is een van de meest
voorkomende oorzaken van hyperactief, of beter gezegd overactief,
gedrag.
Hyper- of overactief gedrag kan ook (onbedoeld) aangeleerd zijn. Er
zijn honden die geleerd hebben druk of vervelend te worden om aandacht
te krijgen. Dat die aandacht meestal negatief is, bijvoorbeeld
mopperen, deert ze niets. Zelfs dat soort aandacht is beter dan niets.
Wanneer ze namelijk rustig in hun mand liggen, krijgen ze geen enkele
aandacht.
Vaak
is deze vorm van geconditioneerde hyperactiviteit in het begin ontstaan
door (een periode van) gebrek aan activiteit. De hond begint zich te
vervelen en gaat door het huis lopen drentelen. Wanneer hij meerdere
keren pal voor de televisie is gaan staan, wordt hij mopperend
weggestuurd. De hond ontdekt dat zijn gedrag aandacht oplevert, en gaat
ermee verder. Op zijn toenemende onrust wordt in toenemende mate
gereageerd met mopperen, naar de plaats sturen, toch maar even spelen
etc. Helaas kan zo een hardnekkige vicieuze cirkel ontstaan, die
moeilijk te doorbreken is. De kleinste vorm van aandacht zoals een blik
in zijn richting of een zucht kan al voldoende zijn om zijn
“hyperactieve” gedrag in stand te houden.
Echte klinische hyperactiviteit bij honden bestaat echter ook, maar
komt heel weinig voor. Met deze honden is medisch gezien is mis. Deze
vorm van hyperactiviteit kenmerkt zich echter door een zodanig
activiteitsniveau dat de hond nauwelijks rust of slaapt. De hond kent
dan geen zelfbeheersing en heeft een overdreven motoriek. De
prikkeldrempel is heel laag. Dat wil zeggen dat hij op alles overdreven
reageert. Hij hijgt en blaft daardoor veel, is altijd opgewonden en kan
zich slecht ontspannen. Met medicatie is hier wel het een en ander aan
te doen, maar een echt ontspannen hond zal het helaas nooit worden.
Resumerend
Sommige honden leiden een saai leven. Het gebrek aan lichamelijke en
geestelijke activiteit uit zich in schijnbare hyperactiviteit. In
werkelijkheid gaat het vrijwel altijd om overactiviteit. Deze honden
hebben flinke dosis energie die ze niet kunnen ontladen. Overactiviteit
kan ook aangeleerd zijn. De hond heeft dan geleerd dat druk of onrustig
gedrag hem aandacht oplevert. Echte klinische hyperactiviteit bestaat
ook, maar komt heel weinig voor.